Adventskalender vakje 2
De kerstmarkt van Eext wordt gehouden de Brink tussen de Stationsstraat en de Kampstraat
Eext heeft zeven brinken. In Drenthe heeft alleen Zuidlaren er meer. Globaal kunnen we een brink omschrijven als een met gras begroeide ruimte tussen de bebouwing. Van oorsprong lagen de brinken aan de rand van het dorp. In de loop van de tijd is op en rondom de brinken gebouwd en liggen deze brinken nu in de bebouwing.
In Eext zijn alle brinken in het verleden beplant met hoofdzakelijk eikenbomen. Deze bomen werden o.a. gebruikt bij de boerderijbouw. Op kleine schaal werden ook wel essen geplant. Deze snelgroeiende bomen geven hard en taai hout zeer geschikt voor gereedschap (o.a. schop-, bijl-, en hamerstelen)
Tot in begin 20e eeuw liep in het voor- en najaar het vee los op de brinken en door het dorp. Om er voor te zorgen dat het vee in het dorp bleef en niet de es op liep lag er rond het dorp een heg. Deze heg is nu nog op een aantal plaatsen aanwezig.
Onderstaande kaart toont de Gemeente Anloo in 1866, dus vlak na het ontstaan van de gemeentes en de herindeling. De gemeente bestaat uit de marken Anloo, Annen, Eext, Schipborg, Gasteren en Anderen, waarbij de aangegeven gemeentegrens gevormd worden door de buitenste markegrenzen van deze marken.
Boermarke eigenaar van de brinken in Eext
De Boermarke Eext is een organisatie die zijn ontstaat kent in de middeleeuwen. Toen was de grond buiten het dorp nog gezamenlijk bezit en werd gebruik hiervan binnen de Boermarke geregeld, maar ook het onderhoud van wegen en brinken. Daarnaast had de Boermarke ook rechtbank-functie voor kleine geschillen en vergrijpen.
Met de invoering van gemeenten en het Kadaster door Napoleon zijn de taken van de Boermarke aanzienlijk verminderd. Evenals het grondgebied. Deze reikte tot aan Veendam. Het eigendom wat de Boermarke nu nog heeft zijn de brinken in Eext.
In 1952 wisselde één brink van eigenaar. De inwoners wilden graag een verharde weg in het dorp en de gemeente zou dat gaan onderhouden, maar wilde daar wel iets voor terug. De boermarke heeft toen de brink met de gemeente geruild."
Het liefst wilde de Boermarke Eext de brink weer terug en dit jaar (2023) werd er een nieuw ruilmiddel gevonden. Op één van de andere brinken in het dorp, die eigendom is van de boermarke, zijn parkeerplaatsen aangelegd en de gemeente wil graag dat die blijven liggen. Voor het symbolische bedrag van één euro wisselt de brink dus in tegenovergestelde richting van eigenaar en is de boermarke er weer de baas over.
Het verleden van de Boermarke Eext is beschreven in het boek Boermarke van Eext tot 2000. Deze is nog verkrijgbaar in Dorpsmuseum De Kluis. Het boek de E’s van Eext waar de oude huizen met de bewoners van Eext zijn beschreven zijn helaas uitverkocht.
Een paar jaar geleden heeft de Boermarke een onderhoudsplan voor de brinken opgesteld waarbij elke boom (250 in totaal en voornamelijk eiken) op 2 cm nauwkeurig op de locatie is vastgelegd en de vitaliteit beoordeeld. Gestart is met beperkte kap van de bomen om kaalslag te voorkomen en de veiligheid te waarborgen.
Samen met de Landbouwvereniging Eext wordt nog steeds het jachtveld aan de plaatselijke jagers verhuurd.
Het gebruik van de grond werd door middel van waardelen geregeld. Een waardeel bestond uit vier vorrels. De administratie van de waardelen wordt nog steeds bijgehouden. Op dit moment zijn er 109 waardeelhouders. Al meer dan 100 jaar wordt op de eerste zaterdag van maart ‘sochtends de Boerreken (jaarvergadering) gehouden. De volmachten (het bestuur van de Boermarke) leggen dan verantwoording af over datgene wat zij hebben uitgevoerd en wat de plannen zijn. De volmachten bestaan uit vier personen. De zittingstermijn bedraagt vier jaar en ieder jaar wordt één volmacht ge- of herkozen.